Eetbuistoornis ofwel Binge eating disorder (BED) is een ernstige eetstoornis, gekenmerkt door terugkerende episodes van overmatige voedselconsumptie. Het omvat gedragsmatige, emotionele en fysieke symptomen. Gedragsmatige symptomen zijn het snel en in grote hoeveelheden eten, vaak in het geheim. Emotionele en psychologische symptomen omvatten schuld, schaamte en een laag zelfbeeld, vaak versterkt door depressie en angst.
Fysiek leidt Eetbuistoornis tot gewichtstoename en wordt het geassocieerd met gezondheidsproblemen zoals hartziekten en diabetes. Gedragsmatige symptomen vertonen zich als ongewoon grote hoeveelheden voedsel consumeren in korte tijd, zelfs zonder honger. Emotionele symptomen bevatten extreme gevoelens van schuld of schaamte na het eten.
Fysieke tekenen zijn gewichtsschommelingen en maagklachten. De frequentie van “binge eating” episodes varieert, maar kan meerdere keren per week voorkomen. Eetbuistoornis verschilt van andere eetstoornissen door het gebrek aan compenserend gedrag zoals braken. Behandelingen omvatten therapie, medicatie en steungroepen, allen essentieel voor het leren reguleren van emoties en ontwikkelen van gezonde eetgewoonten.
Wat zijn de gedragssymptomen van Eetbuistoornis?
Gedragssymptomen van eetbuistoornis duiden op waarneembare eetpatronen die wijzen op controleverlies. Volgens Svaldi, J., Naumann, E., Trentowska, M., & Schmitz, F. (2014) is bij Eetbuistoornis (BED) sprake van een algemeen tekort aan een vertraagde impulscontrole, vooral sterk aanwezig binnen de context van voedselprikkels. Dit houdt in dat mensen met Eetbuistoornis moeite hebben met het onderdrukken van impulsen om te eten, vooral als ze worden geconfronteerd met voedsel.
Mensen met Eetbuistoornis consumeren grote hoeveelheden voedsel in een korte tijd, eten snel, eten door tot ze oncomfortabel vol zijn, eten ook als ze geen honger hebben, en eten vaak alleen uit schaamte. Deze gedragingen omvatten het in het geheim eten, het vermijden van vragen over hun eetgewoonten, het ontwijken van sociale situaties waarin eten betrokken is, en het vertonen van geheimzinnig gedrag zoals het onverklaarbaar hamsteren van voedsel of het ontwijken van directe vragen over hun eetgedrag.
Bewijs van deze gedragingen kan zijn het vinden van grote hoeveelheden verpakkingen of bewijs van het in korte tijd verdwijnen van grote hoeveelheden voedsel, het snel consumeren van voedsel, het eten tot op het punt van ongemak, het eten zonder honger te hebben, en het eten in isolatie vanwege schaamtegevoelens. Deze patronen kunnen leiden tot periodieke eetbuien die niet passen binnen de normale eetschema’s of levensstijl van een persoon, vaak gekenmerkt door geplande of rituele eetbuien.
Eten van ongewoon grote hoeveelheden voedsel in een afgebakende periode
Een individu moet een buitensporige hoeveelheid voedsel binnen een beperkte tijdspanne consumeren, om als een eetbui beschouwd te worden. Dit fenomeen, vaak gekenmerkt door controleverlies over het eten, varieert sterk in frequentie en ernst. Factoren zoals emotionele stress, verveling, en lichaamsbeeld kunnen bijdragen aan het ontstaan ervan. Onderscheid tussen over-eten en eetbuien is cruciaal; niet elk geval van over-eten kan worden beschouwd als een eetbui.
Eetbuistoornis, gediagnosticeerd wanneer eetbuien regelmatig voorkomen, vereist professionele aandacht vanwege de psychologische en fysieke gevolgen. Volgens onderzoek van Goldschmidt et al. (2016) neigt overeten te verminderen naar geen overeten bij een 5-jaar follow-up, maar eetbuien en eetbuistoornis tonen hogere percentages van vasthoudendheid of verslechtering tijdens de overgang van late adolescentie/vroege jongvolwassenheid naar vroege/middelbare jongvolwassenheid. Preventie en interventie in deze kritieke levensfase kunnen bijdragen aan het verminderen van de langetermijnimpact van eetstoornissen.
Eten met grote snelheid tijdens eetbuien
Mensen met een eetbuistoornis eten vaak veel sneller dan normaal tijdens een episode. Deze versnelde eetsnelheid verhoogt de hoeveelheid voedsel die ze kunnen consumeren voordat ze zich vol voelen. Het lichaam heeft tijd nodig om verzadigingssignalen naar de hersenen te sturen, en snel eten omzeilt deze natuurlijke remming, wat leidt tot overeten. Bovendien wordt snel eten vaak niet bewust ervaren, waardoor het moeilijker is om de hoeveelheid geconsumeerd voedsel te monitoren en te reguleren.
Dit gedrag draagt bij aan het gevoel van verlies van controle, een kern kenmerk van de stoornis. Emotionele factoren, zoals stress of verdriet, kunnen de drang om snel te eten tijdens een eetbui versterken. Het aanpakken van deze onderliggende emotionele triggers is cruciaal voor de behandeling en het herstel. Strategieën zoals mindful eten kunnen helpen om eetsnelheid te verlagen en bewustzijn tijdens het eten te vergroten, waardoor de impact van eetbuien wordt verminderd.
Eten tot je ongemakkelijk vol zit
Een belangrijk teken van Eetbuistoornis is doorgaan met eten zelfs nadat je een punt van lichamelijk ongemak hebt bereikt. Deze aandoening omvat vaak eten in afzondering uit schaamte, snel eten zonder echt honger te hebben, en een gevoel van controleverlies tijdens het eten. Emotionele factoren zoals stress, verdriet of verveling kunnen triggers zijn.
Fysieke gevolgen variëren van gewichtsschommelingen tot ernstige gezondheidsproblemen zoals diabetes en hartziekten. Behandeling richt zich op het aanpakken van de onderliggende emotionele oorzaken, vaak via therapie, en soms medicatie. Herstel omvat het ontwikkelen van een gezonde relatie met voedsel en het leren van copingmechanismen voor triggers.
Eten wanneer je niet fysiek hongerig bent
Een onderscheidend kenmerk van eetbuistoornis is eten zonder fysieke honger. Dit gedrag wordt niet enkel door honger gestuurd, maar vaak door emoties. Emotioneel eten duidt op het gebruik van voedsel als reactie op gevoelens in plaats van fysieke honger. Stress, verdriet, of verveling kunnen triggers zijn. Eten zonder honger kan ook voortkomen uit gewoonte; sommige mensen eten op specifieke tijden of situaties, ongeacht hun hongergevoel.
Sociale invloeden spelen ook een rol; groepsdruk of sociale evenementen kunnen leiden tot eten zonder honger. Dit gedrag kan leiden tot gewichtstoename of schuldgevoelens, wat de cyclus van emotioneel eten versterkt. Bewustwording van de triggers en het ontwikkelen van gezondere copingmechanismen zijn essentieel voor het doorbreken van deze cyclus.
Alleen eten of in het geheim vanwege schaamte
Veel individuen met een eetbuistoornis eten liever alleen of in het geheim vanwege schaamte en gêne. Deze handeling, vaak voortkomend uit angst voor oordeel, versterkt het isolement en kan de stoornis verergeren. Eten in afzondering voorkomt kritiek van anderen, maar verhindert ook steun en begrip. Het geheimhoudingsgedrag bemoeilijkt herkenning en behandeling van de stoornis, waardoor velen onnodig lijden.
Bovendien versterkt het eten in het geheim een negatief zelfbeeld en schuldgevoelens, wat de cyclus van eetbuien en schaamte in stand houdt. Het doorbreken van deze cyclus vereist vaak professionele hulp, gericht op het aanpakken van onderliggende emotionele problemen en het ontwikkelen van gezondere copingmechanismen.
Wat zijn de emotionele en psychologische symptomen van Eetbuistoornis?
Emotionele en psychologische symptomen van Eetbuistoornis zijn verontrustende gedachten, gevoelens en zelfwaarnemingen gerelateerd aan voedsel en lichaamsbeeld. Onderzoek door Zeeck et al. (2010) toont aan dat personen met Eetbuistoornis een negatiever patroon van alledaagse emoties ervaren, hogere scores op alexithymie (beperkte emotionele bewustwording) hebben, en de sterkste drang om te eten vertonen, vooral als emoties verband houden met sociale factoren.
Tijdens eetbuien voelen mensen zich vaak buiten controle, ervaren schuld en schaamte, worstelen met zelfbeeld en lichaamsbeeld, en kampen met depressie, angst of prikkelbaarheid. Deze ervaringen zijn gekoppeld aan een extreme ontevredenheid met de lichaamsvorm, een gebrek aan controle over het eten, een uitgesproken laag zelfbeeld, eetbuien, stress, depressie, verlies van controle, obsessie met gewicht, bezorgdheid over hun lichaamsvorm, gevoeligheid voor kritiek, een vertekend zelfbeeld, moeilijkheden met het uiten van gevoelens, zich schuldig voelen, het ervaren van een gebrek aan perfectie.
Gevoel van gebrek aan controle over eten tijdens eetbuien
Een kernsymptoom van eetbuistoornis is het overweldigende gevoel de controle over voedselinname tijdens episodes te verliezen. Dit gevoel van controleverlies, niet de hoeveelheid geconsumeerd voedsel, hangt samen met momenteel ongemak gerelateerd aan afwijkend eetgedrag bij personen met een eetbuistoornis, volgens onderzoek van Goldschmidt et al. (2012). Dit onderzoek benadrukt dat de emotionele toestand voor en tijdens eetbuien een cruciale rol speelt.
Personen met deze stoornis ervaren vaak negatieve emoties zoals stress of verdriet, die een trigger kunnen zijn voor een eetbui. Tijdens de eetbui escaleert het verlies van controle, wat leidt tot verdere emotionele nood. Het herstellen van controle en het aanpakken van de onderliggende emotionele triggers zijn essentieel in de behandeling van Eetbuistoornis. Strategieën zoals cognitieve gedragstherapie richten zich op het veranderen van gedachten en gedragingen rondom eten en het verbeteren van emotieregulatie.
Ervaring van schaamte, distress of schuldgevoel na het overeten
Na een eetbui voelen mensen die aan Eetbuistoornis lijden vaak intense schaamte, ongemak of schuld over hun eetgedrag. Dit gevoel kan verergeren door het herhalende patroon van eetbuien, waarbij negatieve emoties zowel een trigger als een gevolg zijn. Sanftner en Crowther (1998) tonen aan dat vrouwen met eetbuien grotere schommelingen ervaren in zelfwaardering, stemming, schaamte en schuld. Ze voelen meer schaamte en schuld over een eetbui dan vrouwen zonder eetbuien.
Deze emoties zijn niet alleen reacties op het gedrag, maar ook voorspellers van toekomstige episodes. Het onderzoek benadrukt de complexe relatie tussen emoties en eetbuien, waarbij schaamte en schuld kernfactoren zijn in het herhalende patroon van eetstoornissen. Het aanpakken van deze emoties is cruciaal voor herstel, waarbij therapie kan helpen om de onderliggende oorzaken van eetbuien te begrijpen en nieuwe copingmechanismen te ontwikkelen.
Omgaan met een laag zelfbeeld en een negatief lichaamsbeeld
Mensen met een eetbuistoornis kampen vaak met een laag zelfbeeld en een negatieve lichaamsbeleving. Brechan en Kvalem (2015) tonen aan dat ontevredenheid over het lichaam leidt tot eetstoornissen door de bemiddelende rol van zelfrespect en depressie. Dit suggereert dat het richten op zelfbeeld en depressie effectiever kan zijn bij de behandeling van eetstoornissen dan de focus op lichaamsontevredenheid.
Lage zelfwaardering en negatieve lichaamsbeelden versterken elkaar, waardoor een vicieuze cirkel ontstaat die moeilijk te doorbreken is zonder gerichte interventie. Het verbeteren van zelfrespect en het aanpakken van depressieve symptomen kunnen dus cruciale stappen zijn in het herstelproces van iemand met een eetbuistoornis.
Gevoelens van depressie, angst of prikkelbaarheid
Eetstoornis wordt vaak gekoppeld aan stemmingsstoornissen, waaronder depressie, angst en prikkelbaarheid. Deze aandoening gaat verder dan alleen overeten; het weerspiegelt diepere emotionele problemen. Rosenbaum en White (2015) benadrukken dat angst en stress een unieke relatie hebben met Eetbuistoornis, los van de impact van depressie. Hun onderzoek toont aan dat individuen met hogere niveaus van angst en stress meer geneigd zijn tot “binge eating” gedrag, zelfs als ze niet depressief zijn.
Dit suggereert dat behandelingen voor Eetbuistoornis niet alleen gericht moeten zijn op depressie, maar ook specifiek angst en stress moeten aanpakken. Het begrijpen van deze dynamiek is cruciaal voor het ontwikkelen van effectieve interventies. Daarom is het belangrijk om een holistische benadering te hanteren die alle onderliggende emotionele factoren aanpakt, waardoor mensen met Eetbuistoornis beter ondersteund worden in hun herstelproces.
Wat zijn de fysieke tekenen van een Eetbuistoornis?
Fysieke tekenen van eetbuistoornis zijn waarneembare effecten op het lichaam als gevolg van terugkerende eetbuien. Deze omvatten gewichtsschommelingen, spijsverteringsproblemen en slaapstoornissen. Volgens onderzoek van Cremonini et al. (2009) is Eetbuistoornis geassocieerd met bovenste gastro-intestinale symptomen zoals zure terugvloeiing, brandend maagzuur, slikproblemen, een opgeblazen gevoel, pijn in de bovenbuik en diarree, evenals onderste gastro-intestinale symptomen zoals diarree, aandrang, constipatie en het gevoel van een anale blokkade.
Gewichtsschommelingen, veroorzaakt door perioden van overeten gevolgd door mogelijke perioden van vasten of dieet, kunnen leiden tot ontwikkeling van hart- en vaatziekten, zoals hypertensie en hoog cholesterol. Spijsverteringsproblemen, waaronder de genoemde gastro-intestinale symptomen, kunnen leiden tot een constant gevoel van ongemak en abdominale pijn. Slaapstoornissen, vaak het gevolg van het ongemak veroorzaakt door overeten of spijsverteringsproblemen, kunnen leiden tot gevoelens van vermoeidheid en problemen met in slaap vallen of door slapen. Deze fysieke tekenen en symptomen benadrukken de complexe impact van Eetbuistoornis op het lichaam.
Gewichtsschommelingen of-toename
Frequente eetbuien leiden vaak tot gewichtstoename of merkbare schommelingen in lichaamsgewicht. Deze patronen kunnen het metabolisme beïnvloeden, waardoor het lichaam minder efficiënt calorieën verbrandt. Hormonale veranderingen, vooral in insuline niveaus, spelen ook een rol, waardoor het lichaam vet opslaat. Psychologische factoren, zoals stress en emoties, kunnen eetbuien uitlokken, wat de gewichtsproblemen verergert.
Bovendien kan het leiden tot een ongezonde relatie met voedsel, waarbij men voedsel gebruikt als copingmechanisme. Langdurige gewichtsschommelingen verhogen het risico op chronische gezondheidsproblemen, zoals hartziekten en diabetes type 2. Het is belangrijk om hulp te zoeken bij eetstoornissen en te werken aan een gebalanceerde levensstijl om deze cyclus te doorbreken.
Maag-darmproblemen
Eetbuistoornis kan leiden tot verschillende maag-darmproblemen, waaronder een opgeblazen gevoel, indigestie en maagpijn. Patiënten met eetstoornissen zoals anorexia nervosa en boulimia nervosa ervaren uiteenlopende maag-darmklachten, waaronder een vol gevoel na het eten, een opgeblazen gevoel in de buik en/of in de maag.
Sato en Fukudo (2015) benadrukken in hun onderzoek in het Clinical Journal of Gastroenterology de complexiteit van maag-darmklachten bij eetstoornissen. Deze klachten kunnen de kwaliteit van leven ernstig beïnvloeden en vereisen een multidisciplinaire aanpak voor effectieve behandeling.
Vermoeidheid en slaapproblemen
Veel individuen met Eetbuistoornis ervaren vermoeidheid en verstoorde slaappatronen door hun eetgedrag. Allison, Spaeth en Hopkins (2016) tonen aan dat slapeloosheid en eetstoornissen met elkaar verbonden zijn, waarbij slechte slaap en eetstoornissen het risico op beide aandoeningen verhogen. Deze cyclus van slecht slapen en overeten versterkt elkaar, waardoor herstel moeilijker wordt.
Vermoeidheid door slaapgebrek kan leiden tot verhoogde eetbuien als poging tot zelfmedicatie, terwijl de fysieke ongemakken van overeten slaapproblemen verergeren. Bovendien beïnvloedt de stress gerelateerd aan eetstoornissen de slaapkwaliteit negatief, wat de cyclus van vermoeidheid en eetbuien in stand houdt. Effectieve behandelingen richten zich daarom niet alleen op eetgedrag, maar ook op slaapverbetering.
Hoe vaak komen eetbuien voor bij Eetbuistoornis?
“Binge-eetbuien” treden minstens eens per week op, gedurende drie maanden om aan de diagnostische criteria voor eetbuistoornis te voldoen. Wilson en Sysko (2009) stellen dat er weinig bewijs is voor de DSM-IV frequentiecriteria van tweemaal per week voor de diagnose van Eetbuistoornis. De frequentie van eetbuien varieert sterk per individu, wat de ernst en behandeling van de stoornis beïnvloedt. De diagnose wordt niet alleen op frequentie gebaseerd, maar ook op het ervaren controleverlies en de afwezigheid van compensatiegedrag, zoals bij boulimia nervosa.
Wat onderscheidt Eetbuistoornis van andere eetstoornissen?
Eetbuistoornis ofwel Binge eating disorder (BED) onderscheidt zich van andere eetstoornissen doordat het terugkerende eetbuien omvat, zonder compenserend gedrag zoals braken of overmatige lichaamsbeweging. In tegenstelling tot bij boulimia nervosa, waar eetbuien vaak gevolgd worden door purgeren of vasten, vertonen mensen met Eetbuistoornis deze compenserende gedragingen niet.
Dit maakt Eetbuistoornis uniek. Anorexia nervosa verschilt ook van Eetbuistoornis; individuen met anorexia beperken voedselinname en hebben een intensieve angst om aan te komen, terwijl mensen met Eetbuistoornis regelmatig overmatige hoeveelheden voedsel consumeren zonder pogingen tot gewichtsverlies achteraf.
Eetbuistoornis wordt geassocieerd met aanzienlijke beperkingen en klinische niveaus van eetstoornis psychopathologie, wat wijst op de ernst en de noodzaak voor specifieke behandelingen. Wonderlich et al. (2009) benadrukken de validiteit en klinische bruikbaarheid van Eetbuistoornis/BED als een unieke eetstoornis, wat het belang van erkenning en behandeling benadrukt.
Hoe wordt Eetbuistoornis behandeld?
De behandeling voor Eetbuistoornis omvat doorgaans een combinatie van therapie, medicatie en leefstijlveranderingen. Cognitieve gedragstherapie (CGT), interpersoonlijke psychotherapie en gedragsmatig gewichtsverlies therapie zijn effectieve behandelingen, zoals Grilo (2017) aangeeft. CGT helpt bij het herkennen en veranderen van negatieve denkpatronen over eten, gewicht en lichaamsbeeld. Relationele psychotherapie richt zich op onopgeloste persoonlijke kwesties of conflicten die eetbuien kunnen uitlokken.
Gedragsmatig gewichtsverlies therapie moedigt gezonde eet- en bewegingsgewoonten aan om gewichtsverlies op korte termijn te bevorderen. Medicatie, zoals lisdexamfetamine voor matige tot ernstige gevallen van eetbuistoornis, en soms anti-epileptica medicatie zoals topiramaat, of antidepressiva, kunnen helpen de drang tot eetbuien te verminderen en bijkomende aandoeningen zoals angst te behandelen. Leefstijlveranderingen, waaronder het ontwikkelen van een gebalanceerd eetpatroon, regelmatige lichaamsbeweging en stressmanagement technieken, zijn cruciaal.
Het is belangrijk dat behandelingen op maat gemaakt worden, rekening houdend met de individuele behoeften van de persoon. Een multidisciplinaire aanpak, waarbij voedingsadvies, ondersteuning van familie of vrienden en soms online hulpmiddelen of zelfhulpgroepen betrokken zijn, kan de effectiviteit van de behandeling verhogen. Professionele begeleiding is essentieel om gezonde eetpatronen te herstellen en te behouden, en om onderliggende emotionele problemen aan te pakken.
Wat is Eetbuistoornis volgens artsen?
Artsen definiëren Eetbuistoornis als een klinisch significante eetstoornis, gekenmerkt door terugkerende eetbuien en enorme stress. Mensen met deze stoornis consumeren regelmatig grote hoeveelheden voedsel in korte tijd, met een gevoel van controleverlies. In tegenstelling tot boulimia nervosa, omvat het geen compenserend gedrag zoals braken of overmatig sporten.
Mensen met Eetbuistoornis voelen zich vaak beschaamd en proberen hun eetgedrag te verbergen. Deze aandoening is een compulsieve overeet-stoornis die zowel de fysieke als mentale gezondheid beïnvloedt en komt voor bij mensen van alle leeftijden. Volgens onderzoek van Amianto et al. (2015) is BED een klinisch syndroom dat leidt tot een lagere kwaliteit van leven, waargenomen gezondheid en hogere psychologische distress vergeleken met de niet-Eetbuistoornis/BED obese populatie.
